torbiel

Torbiel

Torbiel jest to patologiczna jama w organizmie (należąca z patomorfologicznego punktu widzenia do zmian wstecznych) wypełniona płynem, substancją półpłynną bądź stałą (różna spoistość i skład).

Najczęściej zawartość tworzy płyn przejrzysty, bursztynowy, brunatny, masy złuszczonego nabłonka lub przydatki skóry. Przyczyną powstawania tych tworów w tkankach miękkich mogą być zaburzenia rozwojowe (wrodzone), zaczopowania przewodów wyprowadzających gruczołu/narządu (tak zwane torbiele zastoinowe) lub inne (idiopatyczne, poinfekcyjne, itp.). Mogą również tworzyć się w przebiegu niektórych chorób (np. zespół policystycznych jajników, wielotorbielowatość nerek). Zawartość torebki ulega stopniowemu, dość powolnemu zwiększaniu, co powoduje ucisk i zanik okolicznych tkanek.

Rozpoznanie torbieli opiera się na obrazie klinicznym, który potwierdzony zostaje przez badania radiologiczne (np. USG nerek jest złotym standardem do wykrywania torbielowatości tego narządu) i mikroskopowe (badanie bioptatu, wydzieliny po punkcji). W rzadkich przypadkach torbiele mogą ulegać zezłośliwieniu (lub od początku wykazywać charakter złośliwy, np. rogowaciejący guz zębopochodny żuchwy), dlatego każdą zmianę tego typu należy poddać regularnej obserwacji.

Rodzaje torbieli

Torbiele można podzielić na:

a) prawdziwe – wyścielone nabłonkiem (np. torbiele nerek);
b) rzekome – bez wyściółki nabłonkowej (np. torbiele w trzustce w przebiegu mukowiscydozy lub torbiele pasożytnicze);
c) krwotoczne – pęcherzyk Graffa, który nie uległ pęknięciu.

Inny podział obejmuje patogenezę torbieli:

a) wrodzone (np. torbiel skrzelopochodna);
b) nabyte (np. torbiele wątroby).

Leczenie torbieli

W przypadku torbieli bezobjawowych i nie stwarzających zagrożenia metodą z wyboru jest obserwacja zmiany, w innych przypadkach podstawą leczenia jest chirurgiczne usunięcie patologicznego tworu. Zabieg może być jedno- lub dwuetapowy. W pierwszym przypadku całość zmiany usuwa się podczas jednej procedury, natomiast przeprowadzenie zabiegu w dwóch etapach wymaga początkowo odbarczenia zawartości torebki, a następnie jej usunięcia. Konieczne jest doszczętne usunięcie torebki, ponieważ niektóre torbiele wykazują tendencję do odrastania.