wkładka wewnątrzmaciczna
Wkładka wewnątrzmaciczna
Wkładka wewnątrzmaciczna (ang. Intra Uterine Device, IUD) – jedna z częściej stosowanych metod antykoncepcyjnych. Stanowi alternatywę dla kobiet, dla których istnieją przciwskazania do antykoncepcji hormonalnej lub estrogenów. Wkładki produkowane są
w wielu wersjach, które dopasowują się do jamy macicy.
Mechanizmy działania
Podstawowym mechanizmem działania wkładki jest zapobieganie zapłodnieniu komórki jajowej, nie zaś zagnieżdżeniu jaja płodowego. Składają się na to 3 elementy:
1. Reakcja endometrium na ciało obce, polegająca na powstaniu lokalnego stanu zapalnego
w postaci obrzęku, przekrwienia z migracją leukocytów; niewyklucza się ponadto reakcji cytotoksycznej w kierunku komórek płciowych.
2. Działanie jonów miedzi, które zmnijeszają ruchliwość plemników, działają plemnikobójczo, blokują w śluzówce macicy receptory progesteronowe, nasilają skurcze macicy (działając za pośrednictwem prostaglandyn).
3. Działanie gestagenu, powodującego zmiany nie tylko w endometrium, ale także wpływając na śluz szyjkowy (staje się nieprzepuszczalny dla plemników).
Istnieją dowody, że wkładki wewnątrzmaciczne z jonami miedzi zmniejszają ryzyko ciąży ektopowej. Zaleca się założenie wkładki w ostatnich dniach miesiączki, a po porodzie już po okresie 6 tygodni.
Skuteczność
Posiada wysoki indeks Pearla (ilość ciąż na 100 kobiet stosujących daną metodę w ciągu roku), który jest równy 1,2-3,0, a dla wersji wkładki z levonorgestrelem (na 5 lat) do 0,5.
Dla porównania prezerwatywa posiada indeks Pearla wynoszący 5-12, dwuskładnikowa monofazowa tabletka antykoncepcyjna 0,0-0,3. Jeśli dojdzie do ciąży wkładkę pozostawia się w macicy, nie wywiera ona wpływu na ciążę.
Przeciwskazania
Implantację wkładki wewnątrzmaciczną jako wykluczają m.in.: podejrzenie ciąży, czynne zakażenie w obrębie narządów rodnych, niemożność stosowania metody hormonalnej, torbiele jajników, krwawienia z pochwy nieznanego pochodzenia, niedokrwistość, mięśniaki macicy, guzy przydatków, wady anatomiczne macicy, zakażenie wirusem HIV/AIDS, uczulenie na miedź, choroba Wilsona.
Wkładek nie powinno się zakładać u nieródek.
Działania niepożądane
• reakcja zapalna (na początku stosowania),
• bardziej obfite krwawienia miesiączkowe,
• krwawienia międzymiesiączkowe,
• ból w miednicy mniejszej,
• możliwość częściowego lub całkowitego wypadnięcia wkładki.