Jaskra - przyczyny, objawy, rodzaje, leczenie

Jaskra

Jaskra jest to zespół schorzeń okulistycznych, polegający na powolnej i postępującej neuropatii nerwu wzrokowego oraz na zaniku komórek zwojowych siatkówki. Patogeneza choroby zależna jest od typu jaskry – najczęściej dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia komórek nerwowych poprzez wzmożone ciśnienie śródgałkowe. Spowodowane jest przez zwiększenie ilości cieczy wodnistej (zaburzenie równowagi w procesie produkcja-adsoprcja). Zablokowanie odpływu cieczy wodnistej powoduje znaczący wzrost ciśnienia śródgałkowego i rezultacie uszkodzenie nerwu wzrokowego (ucisk mechaniczny). Do innych przyczyn jaskry można zaliczyć zmiany miażdżycowe w ścianach naczyń krwionośnych zaopatrujących nerw wzrokowy – chroniczne niedokrwienie neuronów doprowadza do ich stopniowego zaniku a w ostatnim etapie do ślepoty. Do choroby predysponują następujące czynniki: występowanie rodzinne, rasa czarna, wiek po 35. roku życia, wysokie lub niskie ciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, migrena, stres, bezdech senny, podwyższone ciśnienie śródgałkowe, zaburzenia rytmu serca, incydenty sercowo-naczyniowe, retinopatie, urazy.

Rodzaje jaskry

W zależności od etiologii choroby, jaskrę podzielono na kilka podtypów:

a) Jaskra z normalnym ciśnieniem śródgałkowym – jaska, której przyczyną są zmiany naczyniowe, ciśnienie śródgałkowe nie odbiega od normy;

b) Jaskra wtórna – spowodowana innym, powstającym w obrębie oka stanem patologicznym;

c) Jaskra z otwartym kątem przesączania (jaskra prosta) – objawy są często niezauważalne, kąt przesączania jest otwarty (zatkaniu ulega jedynie jego mikrostruktura), a sam proces trwa latami;

d) Jaskra z zamkniętym kątem (jaskra ostra) – atak następuje po gwałtownym zamknięciu drogi odpływu cieczy wodnistej, często towarzyszy silny ból i zaburzenia poprawności widzenia;

e) Jaskra barwnikowa – następuje zatykanie otworów odpływowych cieczy wodnistej ziarenkami barwnika, powstają one, gdy tęczówka zbyt mocno ociera się o soczewkę (atak może spowodować wysiłek fizyczny).

Jaskra - objawy

Do objawów jaskry należą: obwodowe ubytki pola widzenia, sporadyczne bóle głowy, ślepota, silny ból oka, zamglenia, nudności, wymioty.

Leczenie jaskry

Leczenie jaskry może polegać na:

a) farmakoterapii (głównie stosowana do leczenia jaskry z otwartym kątem przesączania) - parasympatykomimetyki (np. pilokarpina), β-blokery (np. tymolol), inhibitory anhydrazy węglanowej (np. acetazolamid), α2-mimetyki, analogi prostaglandyn;

b) operacji laserowej – trabekuloplastyka i irydotomia;

c) przeprowadzeniu zabiegu operacyjnego – trabekulektomia, irydektomia, skleroiridektomia, cyklodiatermia, cyklokriopexiogoniotomia, fotokoagulacja.