rak jelita grubego

Rak jelita grubego

Rak jelita grubego to najczęściej gruczolakorak (zlokalizowany w okrężnicy lub odbytnicy), który rozwija się na podłożu stanów przedrakowych. Zaliczamy do nich gruczolaki, zespoły genetyczne (np. polipowatość rodzinna), chorobę Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

Szczyt zachorowań przypada pomiędzy 60 a 75 rokiem życia. Do choroby predysponuje niewłaściwa dieta (bogata w czerwone mięso, ubogoresztkowa, palenie papierosów, wiek).

Warto wspomnieć, iż przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych redukuje ryzyko rozwoju raka jelita grubego nawet o 50%. Osobnym zagadnieniem jest zespół Lyncha (podatności na nowotwory), w którym istnieje upośledzona naprawa źle sparowanych zasad.

Rodzaje i objawy raka jelita grubego:

a) Rak odbytnicy i lewej połowy okrężnicy – zmiana rytmu wypróżnień, objawy jawnego krwawienia, stolce ołówkowate, biegunki śluzowe, guz może zostać wybadany w odbytnicy (50-70%) podczas badania per rectum;

b) Rak prawej połowy okrężnicy – bóle brzucha, obecność krwi utajonej, anemia, wyczuwalny guz przez powłoki skórne.

Inne objawy – chudnięcie, gorączka, wzdęcia, niedrożność jelita.

Diagnostyka raka jelita grubego

Złotym standardem w rozpoznawaniu raka jelita grubego jest kolonoskopia z pobraniem wycinków do badania histopatologicznego. Wykorzystuje się również USG jamy brzusznej oraz TK w celu odnalezienia ewentualnych przerzutów. Do badań przesiewowych (obejmujących kobiety i mężczyzn po 50 r.ż.) zaliczamy: badanie kału na krew utajoną (co rok), fiberosigmoidoskopię (co 5 lat), kolonoskopię (co 10 lat). W przypadku osób zwiększonym ryzyku zachorowania (np. po usunięciu polipów) wykonuje się corocznie kolonoskopię.

Leczenie

Leczenie raka jelita grubego zależne jest od histopatologicznego stopnia zaawansowania choroby i ewentualnego jej rozsiewu. Podstawową metodą terapeutyczną jest całkowita resekcja guza z zachowaniem odpowiedniego marginesu oraz wycięcie okolicznych węzłów chłonnych.

W przypadku nieoperacyjnych guzów odbytnicy możliwe jest wcześniejsze zastosowanie radioterapii w celu zmniejszenia masy nowotworu, który stanie się możliwy do resekcji.

Pooperacyjne schematy leczenia obejmują zastosowanie 5-fluorouracylu po resekcji guza w stopniu III (w przypadku raka odbytnicy w stopniu II i III stosuje się dodatkowo radioterapię i napromienianie miednicy mniejszej).

Raki nieresekcyjne wymagają włączenia chemioterapii (5-fluorouracyl z kwasem folinowym, kapecytabina, oksaliplatyna, cetuksymab, bewacizumab).

Leczenie paliatywne (w przypadku zwężeń) – stenty, ablacja laserowa, koagulacja argonowa, stomia omijająca.