czyrak
Czyrak
Czyrak jest zmianą, która powstaje na skutek ropnego zapalenia mieszka włosowego i jego okolic. Czynnikiem sprawczym są zwykle paciorkowce lub gronkowce. Typowe miejsca występowania to twarz, plecy, szyja, klatka piersiowa i pośladki. Czyrak może przekraczać 3 cm średnicy. Na szczycie znajduje się krosta przywłosowa, a wewnątrz tworzy się czop martwiczy. Opisanym procesom towarzyszy duża bolesność, pojawia się zaczerwienienie. Po pewnym czasie czyrak samoistnie opróżnia się z ropy i stan zapalny ustaje. Zmiana goi się poprzez ziarninowanie i pozostawia po sobie bliznę. Przeciętny czas od zachorowania do wygojenia mieści się pomiędzy 10 a 25 dniami. Należy dodać, iż u osób szczególnie predysponowanych (wrodzone i nabyte niedobory odporności, cukrzyca) przebieg zakażenia może być znacznie cięższy.
Czyrak - objawy
Do objawów zwiastunowych, mogących sugerować pojawienie się czyraka, należy swędzenie, niewielki obrzęk i ból.
Rodzaje – poniżej opisano kilka specyficznych odmian czyraka:
a) Czyraczność (zespół Joba) – jest to określenie używane przy występowaniu mnogich czyraków, występuje często u osób z upośledzoną odpornością.
b) Karbunkuł (czyrak gromadny, mnogi) – skupisko kilku czyraków, które łączą się ze sobą. Najczęściej pojawia się w okolicy karku (spowodowany jest najczęściej długotrwałym narażeniem miejsca na otarcia), rzadko w innych owłosionych partiach ciała (uda, genitalia, pośladki).
c) Czyrak okolicy trójkąta śmierci – sam trójkąt śmierci topograficznie jest obszarem twarzy, którego wierzchołki wyznaczają kąciki ust i szczy piramidy nosa. Warty uwagi jest spływ żylny tego obszaru – drenujące naczynia mają zakończenie w zatoce jamistej (wewnątrz jamy czaszki). Stwarza to duże ryzyko rozprzestrzenienia się zakażenia i w rezultacie wystąpienia zakrzepowego zapalenia zatoki jamistej. Wniosek jest prosty – nie należy samodzielnie uciskać czyraków opisywanej okolicy, a jedynie zasięgnąć opinii lekarskiej.
d) Czyrak przedsionka nosa – specjalny rodzaj czyraka twarzy, który wiązać się może z rozmaitymi powikłaniami. Do objawów charakterystycznych należy bolesność w okolicy skrzydełek nosa, obrzęk przedsionka nosa, wargi górnej i skrzydełek, powrózkowate stwardnienie w okolicy żyły kątowej. Choroba może zostać powikłana następującymi problemami: ropowica twarzy/oczodołu, ropień wierzchołka nosa, zakrzepowe zapalenie żył twarzy/oczodołu, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica. Niezmiernie ważne jest wprowadzenie odpowiedniego leczenia antybiotykami (podawanymi drogą dożylną).
Czyrak - leczenie
Antybiotykoterapia miejscowa, w przypadku czyraków znajdujących się na twarzy i czyraczności wymagana jest antybiotykoterapia ogólnoustrojowa (dożylna), w przypadkach opornych opracowanie chirurgiczne (przeciwskazane w przypadku czyraków trójkąta śmierci).