rak trzustki
Rak trzustki
Termin
Grupa obejmująca raki, których rozrost następuje w obrębie miąższu trzustki. Najczęściej pod tym pojęciem rozumie się nowotwór nabłonkowy zlokalizowany w zewnątrzwydzielniczej części tego narządu (najczęściej lokalizuje się w głowie trzustki). Stanowi on 3% nowotworów złośliwych, zajmuje 3 pozycję na liście najczęstszych nowotworów przewodu pokarmowego.
Roczna zachorowalność wynosi 10:100 000, statystyka płci – przeważają zachorowania u osób płci męskiej, najczęściej pomiędzy 60 a 80 rokiem życia. Choroba przebiega w sposób wyjątkowo agresywny (wysoka skłonność do naciekania okolicznych tkanek, szybkie przerzuty do węzłów chłonnych i odległych narządów), a średni czas przeżycia od jej rozpoznania wynosi 6 miesięcy. Od momentu diagnozy <2% pacjentów przeżywa okres 5 lat, 8% przeżywa 2 lata i <50% przeżywa 3 miesiące lub więcej. Do jej wystąpienia predysponuje szereg czynników, a są nimi: palenie papierosów, przewlekłe zapalenie trzustki (z wyjątkiem zapalenia poalkoholowego), cukrzyca, otyłość, dieta mięsna, infekcja Helicobacter pylori, rasa czarna. Istotne wydają się być również czynniki genetyczne (rak trzustki w wywiadzie u krewnych). Domniema się, iż występują 4 geny związane ze zwiększoną zachorowalnością na raka trzustki.
Objawy
Są bardzo niecharakterystyczne i występują stosunkowo późno (po 4-9 miesiącach od momentu rozpoczęcia procesu nowotworowego). Pierwszym objawem jest zwykle silny, tępy ból w nadbrzuszu, który promieniuje do pleców (oznacza on naciekanie okolicznych tkanek i nerwów – stadium nieoperacyjne), często wymagana jest neuroliza (terapia przeciwbólowa może okazać się nieskuteczna). Do innych symptomów należą:
• objawy zablokowania odpływu żółci: żółtaczka zaporowa, świąd skóry, objaw Courvoisiera;
• dolegliwości ze strony wątroby: hepatomegalia, wodobrzusze;
• utrata masy ciała, skrajne wyniszczenie;
• wędrujące zakrzepowe zapalenie żył;
• cukrzyca;
• półpasiec rzekomy;
• zmęczenie, depresja, złe samopoczucie;
• zmiany rytmu wypróżnień;
• guz badalny palpacyjnie.
Diagnostyka
Często przeprowadzana zbyt późno w powodu skąpoobjawości choroby. Złotym standardem w rozpoznawaniu choroby jest triada USG+TK+ERCP (endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna). Do innych metod pomocnych w ustalaniu rozpoznania należą: BAC, MRI, laparoskopia diagnostyczna, pankreatoskopia, markery wznowy nowotworowej CA 19-9, CA 50.
Leczenie
Najczęściej paliatywne lub objawowe (uzyskanie spływu żółci), do radykalnego zabiegu usunięcia guza (operacja Whipple’a i jej modyfikacja – pankreatoduodenektomia; pankreatektomia całkowita lub częściowa) kwalifikuje się 10-20% chorych.
Uzupełniająco stosuje się radio i chemioterapię (gemcytabina, 5-fluorouracyl).
Hemostaza i uszczelnienie tkanek w chirurgii...
Autorska aplikacja TachoSil w mini-inwazyjnej chirurgii górnego piętra przewodu pokarmowego przygotowana przez prof. Piotra Hogendorfa i prof. Adama Durczyńskiego z Klinicznego Uniwersyteckiego Szpitala...
Lity brodawkowaty nowotwór nabłonkowy trzustki...
Materiał wideo przedstawia przypadek niezłośliwego nowotworu trzustki u młodej pacjentki uskarżającej się na ból brzucha.
Rak brodawki Vatera - drenaż dróg żółciowych
Materiał wideo przedstawia postępowanie w przypadku raka brodawki Vatera. Nacięcie brodawki z drenażem dróg żółciowych.
Nacięcie dwunastnicy i zastosowanie protez samorozprężalnych...
Na filmie zaprezentowano przypadek nacięcia dwunastnicy i założenia protez samorozprężalnych dróg żółciowych (SEMS) w raku głowy trzustki.
ECPW z założeniem protez samorozprężalnych (SEMS)...
W filmie pokazano przypadek 62-letniego pacjenta z żółtaczką mechaniczną o podłożu raka trzustki. Wykonano ECPW z biopsją oraz umieszczono protezy samorozprężalne w drogach żółciowych.
Choledochoduodenostomia pod kontrolą ultrasonografii...
W filmie pokazano choledochoduodenostomię pod kontrolą ultrasonografii endoskopowej (EUS).
Laparoskopowe podwójne zespolenie omijające z...
67-letnia pacjentka z nieresekcyjnym rakiem trzustki naciekającym krezkę. W badaniu - masywny spadek masy ciała, żółtaczka (bilirubina 400 µmol/l) i wzrost CA 19-9 (2630 U/ml). Z powodu nieudanej ECPW...
Operacja Whipple'a (pankreatojejunostomia)
W filmie opisano bezpieczną pankreatojejunostomię podczas operacji Whipple'a.
Zabieg wytworzenia hepatogastrostomii pod kontrolą...
W filmie pokazano przypadek 68-letniej pacjentki z rakiem trzustki zdiagnozowanym w październiku 2016.
Operacja sposobem Whipple
Film prezentuje operację sposobem Whipple u pacjenta z guzem głowy trzustki oraz zapaleniem trzustki i dróg żółciowych po protezowaniu brodawki Vatera.