radioterapia

Radioterapia

Jest to jedna z 3 podstawowych metod wykorzystywanych w leczeniu chorób nowotworowych. Polega ona na wykorzystywaniu promieniowania jonizującego do niszczenia nieprawidłowych komórek. Terapię planuje odpowiednio przeszkolony lekarz (specjalista radioterapii onkologicznej).

Promieniowanie jonizujące powoduje wzbudzanie kaskady (radioliza wody, wolne rodniki), która niszczy komórkę (najbardziej wrażliwe na są komórki szybko dzielące się). Wyróżniamy kilka typów stosowanego w radioterapii promieniowania:

A. promieniowanie pośrednio jonizujące (promienie rentgenowskie, promieniowanie gamma),

B. promieniowanie cząsteczkowa:

a. bezpośrednio jonizujące (elektrony, proton, cząstka alfa, ciężkie jony),

b. pośrednio jonizujące (neutrony – obecnie w fazie badań)
Podział – wyróżnia się kilka podziałów radioterapii, w zależności od:

A. Celu terapeutycznego:

a) Radioterapia radykalna – za cel obiera się zniszczenie guza nowotworowego, napromienianiu poddaje się zmianę, okoliczne tkanki oraz węzły chłonne.

b) Radioterapia paliatywna - stosowana w łagodzeniu bólu nowotworowego w zaawansowanym stadium choroby (np. przy przerzutach do kości).

c) Radioterapia objawowa – za cel przyjmuje się poprawę jakości życia pacjenta poprzez częściowe przywrócenie funkcjonowania (np. zmniejszenie wielkości guza w raku przełyku).

B. Sposobu napromieniania:

a) Brachyterapia – najstarsza z metod leczniczych, polega na umieszczeniu izotopu promieniotwórczego w okolicy zmian nowotworowych, wykorzystuje się takie pierwiastki jak iryd, cez, tantal, jod, rad, złoto, samą brachyterapią można podzielić na kilka podtypów:
• brachyterapia wewnątrztkankowa (źródło umieszczamy w guzie),

• brachyterapia wewnątrzjamow (źródło w naturalnych otworach ciała),

• brachyterapia powierzchniowa (źródło umieszczone na skórze na skórze w celu wyleczenia zmian powierzchniowych),

• brachyterapia śródnaczyniowa (źródła w naczyniach krwionośnych – zapobieganie restenozie),

• brachyterapia śródoperacyjna.

b) Teleradioterapia – polega na wykorzystaniu specjalnych urządzeń (przyspieszacze liniowe) do napromieniania zmiany, nowoczesne techniki (IMRT, IGRT, RapidArc, CyberKnife) pozwalają na poprawę wyników leczenia i bardziej precyzyjne podanie zadanej dawki promieniowania.