zespół policystycznych jajników
Zespół policystycznych jajników
Zespół policystycznych jajników jest to schorzenie ginekologiczno-endokrynologiczne, które dotyka około 5-10% kobiet w wieku rozrodczym (najpowszechniejsze w tym okresie zaburzenie hormonalne) i stanowi najczęstszą przyczynę niepłodności żeńskiej.
Przyczyny
Istnieje kilka teorii, które starają się wyjaśnić patogenezę zespołu policystycznych jajników, zaliczamy do nich następujące koncepcje:
A. Nadmierny poziom męskich hormonów płciowych (androgeny, głównie testosteron) zaburza równowagę hormonalną. B. Zaburzenia osi przysadka-gonady (nadmierne wydzielanie LH) prowadzące do zaburzeń w dojrzewaniu i rozwoju pęcherzyków. C. Hiperinsulinizm powodujący szereg zmian w jajnikach i zaburzający ich funkcjonowanie (u osób szczególnie predysponowanych).
Objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem choroby są zaburzenia miesiączkowania (cykle nieregularne, skąpe, obfite), które mogą prowadzić do niepłodności. Do innych symptomów należą między innymi:
• masywne krwawienia miesięczne • otyłość centralna typu męskiego • łojotok, trądzik, hirsutyzm, łysienie typu męskiego
W celu postawienia właściwego rozpoznania lekarz powinien zastosować tzw. kryteria Rotterdamskie (wymagane jest spełnienie 2 z 3):
1. rzadkie owulacje lub brak owulacji; 2. objawy nadmiaru androgenów (kliniczne lub biochemiczne); 3. torbielowate jajniki - co najmniej 12 powiększonych pęcherzyków w jajniku (stwierdzonych w ultrasonografii) lub objętość jajników większa niż 10 cm3 (gdy inne przyczyny PCOS są wykluczone).
Diagnostyka
W celu ustalenia właściwego rozpoznania, lekarz może wykonać dodatkowe badania przybliżające postawienie trafnej diagnozy:
• USG - liczne torbiele w jajnikach o charakterze sznurów pereł, powiększone jajniki >10 cm3; • badania biochemiczne – hiperinsulinemia, wysokie stężenie testosteronu i androstendionu, stosunek LH/FSH>2 (badanie w 3 dniu cyklu), hipertriglicerydemia, niski poziom HDL, spadek stężenia SHBG.
Leczenie
Pierwszym krokiem jest modyfikacja stylu życia oraz zmiana diety w celu redukcji otyłości towarzyszącej chorobie (hiperinsulinizm łagodzimy stosując doustne leki przeciwcukrzycowe), pacjentka musi być poddawana regularnym kontrolom ginekologicznym (zwiększone ryzyko raka endometrium), często wymagane jest również leczenie niepłodności (clomifen – lek pobudzający owulację).
Jajnik policystyczny
Zespół policystycznych jajników to stan zaburzonej równowagi hormonów płciowych kobiety. Zaburzenia hormonalne mogą powodować nieprawidłowości w cyklu menstruacyjnym, powstawanie licznych torbieli jajnikowych,...